Nội dung
Ô nhiễm môi trường nước là một vấn đề nhức nhối với nhiều quốc gia trên thế giới. Đặc biệt, nó rất khó để cải thiện, hồi phục lại như ban đầu. Trái Đất với các đại dương, sông ngòi, hồ, suối...đang là nơi cung cấp nước sạch cho con người và các sinh vật khác. Ngoài ra, nguồn nước sạch còn đảm bảo cân bằng hệ sinh thái. Con người còn tận dụng tối đa những môi trường nước để phát triển kinh tế như đánh bắt thủy hải sản...Tuy nhiên, tiếng chuông báo động đỏ về ô nhiễm nguồn nước đã vang lên với hầu hết các quốc gia trên thế giới. Hãy cùng Ecom tìm hiểu về tác nhân, hậu quả và cách khắc phục nguồn nước ô nhiễm.
Ô nhiễm môi trường nước là gì?
Đầu tiên, khi muốn biết ô nhiễm môi trường nước là gì, chúng ta cần hiểu rằng nước sạch là gì. Nước sạch là nguồn nước trong, không màu, không mùi, không vị và không chứa các hóa chất gây hại. Nhà sinh thái học nổi tiếng Jacques Yves Cousteau từng nói: “Nước và không khí là hai thứ thiết yếu mà sự sống của chúng ta phụ thuộc, đã trở thành những thùng rác toàn cầu.” Ô nhiễm không khí được quan tâm bởi các hiệp định môi trường, các phát minh như máy lọc không khí bảo vệ đời sống mỗi người. Nhưng môi trường nước thì đang chưa được thực sự quan tâm.
Hiểu một cách đơn giản thì ô nhiễm môi trường nước là nguồn nước bị tác động chủ yếu bởi con người khiến cho nó bị bẩn, nhiều rác thải, chất thải, các chất gây ô nhiễm.
Vấn đề ô nhiễm môi trường nước
Chúng ta không thể phủ nhận rằng ô nhiễm nước trên thế giới đang là cú sốc khủng khiếp. Các loại ô nhiễm nguồn nước bao gồm: ô nhiễm nước ngầm, ô nhiễm nước bề mặt, nước biển, ô nhiễm theo điểm, ô nhiễm xuyên biên giới.
Con người sẽ cần nỗ lực rất nhiều để trong tương lai nguồn nước uống được hồi phục và đáp ứng đủ nhu cầu. Ngay tại thời điểm hiện nay, các giải pháp lọc nước tiên tiến đã xuất hiện tại hầu hết các quốc gia. Rất nhiều bệnh tật từ việc uống phải nguồn nước ô nhiễm hằng ngày xuất hiện, đặc biệt là trẻ em. Do vậy, khi xã hội phát triển, nó đi đôi với việc các công nghệ tiên tiến bảo vệ con người.
Các tác nhân dẫn tới ô nhiễm môi trường nước
Vậy nguyên nhân nào gây ra sự ô nhiễm môi trường nước? Khi biết được các tác nhân thì chúng ta có thể tìm ra cách giải quyết tận gốc. Dưới đây là một số yếu tố gây ra ô nhiễm nguồn nước.
Chất thải công nghiệp: Các quốc gia trên thế giới đang chạy đua với nhau về phát triển các ngành công nghiệp. Do vậy mà chất thải công nghiệp đang được thải ra ngoài môi trường. Nó vừa gây ô nhiễm không khí lại thải ra các chất gây ô nhiễm cho môi trường và con người. Chúng chứa các chất như chì, thủy ngân, lưu huỳnh, nitrat...
- Nước thải sinh hoạt: Thế giới với hơn 7 tỉ người và mỗi ngày nước thải, chất thải trong sinh hoạt hằng ngày đổ ra cống, rãnh, các ao hồ và con sông, biển. Ở trong nước thải có chứa mầm bệnh rất nguy hiểm, có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Từ đó, các sinh vật trong nguồn nước này có thể trở thành vật chủ mang mầm bệnh. Chúng có thể truyền mầm bệnh cho các sinh vật khác như muỗi.
- Hoạt động khai thác: Khai thác là quá trình nghiền đá, sỏi và lấy than và các khoáng chất khác từ lòng đất. Các vật liệu này khi được chiết xuất ở dạng thô có chứa các hóa chất độc hại và có thể làm tăng số lượng các chất độc hại khi trộn với nước. Nó có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe. Hoạt động khai thác thải ra một lượng lớn chất thải kim loại và sunfua từ đá, có hại cho nước. Đặc biệt khi các mỏ quặng ở vùng núi, nơi đầu nguồn nước, khi mưa sẽ rửa trôi chúng chảy xuống vùng hạ lưu đồng bằng phía dưới.
- Rò rỉ dầu: Ví dụ về ô nhiễm môi trường nước tiếp theo chính là sự cố tràn dầu trên biển. Hằng năm không thiếu các sự cố này do việc khai thác và di chuyển dầu ngoài đại dương. Dầu không tan trong nước và nó đe dọa sự sống của hàng trăm hàng nghìn loài sinh vật biển. Các động vật hoang dã dưới biển nhiều loài đang có nguy cơ tuyệt chủng. Tùy vào lượng dầu tràn, độc tính và kích thước của vùng biển, đại dương đó mà hậu quả của việc tràn dầu lớn hoặc nhỏ.
- Đốt nhiên liệu hóa thạch: Nhiên liệu hóa thạch như than và dầu khi đốt lên sẽ tạo ra lượng tro đáng kể trong không khí. Các hạt chứa hóa chất độc hại khi trộn với hơi nước sẽ tạo ra mưa axit.
- Rò rỉ từ đường cống: Một sự cố gây ô nhiễm môi trường nước tiếp theo chính là sự rò rỉ từ đường cống. Chỉ cần một tai nạn nhỏ từ đường cống sẽ gây ra ô nhiễm nguồn nước ngầm rất nghiêm trọng. Nếu không thể sửa chữa kịp thời, nó còn ảnh hưởng tới nguồn nước mặt và trở thành nơi sinh sản của muỗi, côn trùng.
- Phân bón hóa học, thuốc trừ sâu: Phân bón hóa học và thuốc trừ sâu được nông dân sử dụng để bảo vệ cây trồng khỏi côn trùng và sâu bệnh. Chúng rất hữu ích cho sự tăng trưởng của cây. Tuy nhiên, khi các hóa chất này được trộn lẫn với nước, chúng sẽ tạo ra các chất ô nhiễm có hại cho thực vật và động vật. Hơn nữa khi trời mưa xuống các vùng đất nông nghiệp này, nó sẽ chảy xuống sông, kênh rạch và cả nguồn nước ngầm. Vì vậy thủy hải sản hay nguồn nước con người dùng sẽ đều có thể nhiễm độc.
- Chất thải phóng xạ: Năng lượng hạt nhân được sản xuất bằng cách sử dụng phân hạch hoặc hợp hạch hạt nhân. Nguyên tố được sử dụng trong sản xuất năng lượng hạt nhân là Uranium, đây là một hóa chất có độc tính cao.Chất thải hạt nhân được sản xuất bởi vật liệu phóng xạ cần phải được xử lý để ngăn chặn bất kỳ tai nạn hạt nhân nào. Chất thải hạt nhân có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng cho môi trường nếu không được xử lý đúng cách. Vài vụ tai nạn lớn đã xảy ra ở Nga và Nhật Bản.
- Phát triển đô thị: Khi dân số tăng theo cấp số nhân, nhu cầu về nhà ở, thực phẩm và vải cũng tăng theo. Khi nhiều thành phố và thị trấn được phát triển, chúng đã dẫn đến việc sử dụng phân bón ngày càng tăng để sản xuất nhiều lương thực, xói mòn đất do chặt phá rừng, gia tăng các hoạt động xây dựng, thu gom và xử lý nước thải không đúng quy trình, bãi rác ứ đọng và tăng dần, hóa chất từ các ngành công nghiệp ngày càng tăng. Do vậy, nước máy chưa chắc đã là nguồn nước an toàn để bạn uống trực tiếp. Các máy lọc nước RO tiên tiến đã được sáng tạo ra để lọc sạch tới 99,99% chất gây ô nhiễm. Ví dụ như máy lọc nước Karofi OPTIMUS DUO O-D138 với 7 cấp lọc đạt Quy chuẩn Quốc gia nước về nước uống tinh khiết QCVN 6-1:2010/BYT và Tiêu chuẩn quốc gia TCVN 11978:2017 về Máy lọc nước dùng trong gia đình. Máy có chức năng nóng - lạnh - nguội cực tiện lợi, uống tại vòi.
- Rò rỉ từ các bãi rác: Các bãi rác không có gì ngoài một đống rác khổng lồ tạo ra mùi khủng khiếp và có thể nhìn thấy trên khắp thành phố. Khi trời mưa, các bãi chôn lấp có thể bị rò rỉ và gây ô nhiễm nước ngầm.
- Chất thải động vật: Chất thải do động vật tạo ra bị cuốn trôi xuống sông khi trời mưa. Sau đó, nó được trộn lẫn với các hóa chất độc hại khác và gây ra các bệnh truyền qua nước khác nhau như dịch tả, tiêu chảy, kiết lỵ, vàng da và thương hàn.
Hiện trạng ô nhiễm môi trường nước trên thế giới
Tình trạng ô nhiễm môi trường nước trên thế giới đang trở nên nghiêm trọng hơn bao giờ hết. Dưới đây là một số sự thật đang diễn ra về tình trạng này trên thế giới.
- Ô nhiễm nước giết chết khoảng 10.000 người trên khắp thế giới mỗi ngày - đó là 3,6 triệu người mỗi năm.
- 1,3 triệu lít dầu được đổ ra biển mỗi năm;
- Khoảng 2 triệu tấn nước thải được đổ vào các vùng nước trên thế giới hàng ngày. Hàng năm, 14 tỷ kg rác chứa chủ yếu là nhựa được ném vào các đại dương trên thế giới, gây ra sự hủy diệt sinh vật biển quy mô lớn.
- 80% ô nhiễm nước là do nước thải sinh hoạt như vứt rác trên mặt đất và mặt nước.
Khoảng 700 triệu người trên toàn thế giới uống nước bị ô nhiễm.
- 50% số rùa biển, 44% các loài chim biển và nhiều loài cá đã ăn phải nhựa.
- Hiện tại, khoảng 40% dân số thế giới đang phải đối mặt với tình trạng khan hiếm nước. Nếu không có hành động ngay lập tức, đến năm 2025, một nửa dân số thế giới sẽ gặp phải tình trạng thiếu nước và đến năm 2050, cứ bốn người thì có một người sẽ sống ở một quốc gia không đủ nước sạch.
- 20% nước ngầm ở Trung Quốc được sử dụng làm nước uống bị ô nhiễm hóa chất gây ung thư cao, gây ra mức độ ô nhiễm nước cao.
Trên đây là một số thực tế đã và đang xảy ra về ô nhiễm môi trường nước ở quốc gia phát triển và đang phát triển. Còn tại Việt Nam thì sao?
Ô nhiễm môi trường nước ở Việt Nam
Việc ô nhiễm môi trường nước tại Việt Nam đã tồn đọng trong nhiều năm. Hiện nay nhiều con sông và ao hồ đều bốc mùi hôi thối, là nơi chứa nước thải sinh hoạt của người dân như sông Tô Lịch ở Hà Nội, sông Đồng Nai…
Nguồn nước ngầm cũng bị ảnh hưởng do mưa axit, quá trình xử lý chất thải trong chăn nuôi và nông nghiệp vẫn còn nhiều hạn chế. Theo thống kê của Bộ TNMT và Bộ Y tế, mỗi năm có khoảng 9000 người tử vong do nguồn nước và vệ sinh không tốt; khoảng 20000 người mắc bệnh ung thư với nguyên nhân chính là do nguồn nước; tình trạng trẻ em mắc các bệnh giun sán và suy dinh dưỡng cao do thiếu nước sạch và vệ sinh kém.
Hậu quả và tác hại của ô nhiễm môi trường nước
Bất kỳ sự ô nhiễm nào trên Trái đất từ ô nhiễm không khí cho tới ô nhiễm môi trường nước hiện nay đều gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Đầu tiên là về mặt sức khỏe. Chúng ta phải cung cấp từ 1,5 cho tới 2 lít nước mỗi ngày để đảm bảo cho cơ thể hoạt động tốt. Do vậy, nếu nguồn nước ấy chứa các chất gây hại, vi nhựa...thì tự hỏi cơ thể về lâu dài có khỏe mạnh? Các chất độc nhiễm vào cơ thể mỗi ngày một chút sẽ có thể dẫn tới các căn bệnh mãn tính, thậm chí là ung thư về sau. Ngoài ra, các bệnh lỵ cho vi sinh vật, vi rút gây ra cũng có thể gây mất nước nghiêm trọng, nặng có thể gây tử vong.
Thứ hai, hậu quả của ô nhiễm môi trường nước và không khí là ảnh hưởng tới tăng trưởng nền kinh tế. Ô nhiễm nguồn nước làm cho khu vực không có khả năng duy trì sự sống của thực vật, con người và động vật. Một tác động khác là nó dẫn đến sự kém ổn định trong các ngành công nghiệp dựa vào nguồn nước để sản xuất hàng hóa của họ.
Do đó, các ngành công nghiệp ở các khu vực bị ảnh hưởng sẽ phải thuê ngoài hoặc lấy nước ở khu vực khác, làm chi phí tạo ra sản phẩm trở nên đắt đỏ. Ngoài ra, họ có thể buộc phải đóng cửa do chất lượng nước kém.
Hậu quả và tác hại tiếp theo là gây hại tới môi trường và tổng thể hệ sinh thái. Ô nhiễm nước có thể dẫn đến sự tàn phá thay đổi môi trường. Một sự thay đổi về chất lượng nước sẽ mất đi chất dinh dưỡng cần thiết cho việc tự duy trì hệ sinh thái. Các động vật sống dưới nước như cá có thể chết nhanh chóng do có quá nhiều chất gây ô nhiễm trong nước.
Các cách khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường nước
Các quốc gia trên thế giới cũng đang đau đầu về việc khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường nước. Chúng ta không thể giải quyết vấn đề này đơn lẻ ở một nhóm tổ chức hay từ cá nhân nào, mà phải là sự cộng tác và đồng lòng của tất cả các quốc gia, tổ chức trên thế giới.
Dưới đây là một số giải pháp cơ bản chung để khắc phục tình trạng này:
- Hệ thống pháp luật quốc gia, quốc tế: Nếu có những điều luật chặt chẽ ở từng địa phương, từng khu vực trên cả nước về việc xử lý nước và rác thải, bảo vệ môi trường nước...thì tình trạng các con sông, ao hồ hay biển sẽ giảm đáng kể.
- Sử dụng các hệ thống lọc tổng và máy lọc nước: Nếu chúng ta chưa thể đưa chất lượng nước ngầm, nước mưa...về trạng thái sạch tinh khiết, thì chủ động với bộ lọc nước gia đình là điều cần thiết. Hệ thống lọc tổng toàn nhà có chức năng loại bỏ hết ô nhiễm, chất hữu cơ hòa tan, tạp chất lơ lửng trong nước...ở nguồn đầu vào. Nó sẽ bảo vệ làn da, mái tóc và các thiết bị nội thất trong phòng tắm, nhà bếp không hư hỏng. Còn nguồn nước uống trực tiếp, bạn cần phải sử dụng máy lọc nước như RO. Nó sẽ đảm bảo nguồn nước uống sạch tới 99,99%.
Tại Eshops, nơi cung cấp các sản phẩm hệ thống lọc tổng gia đình nổi tiếng như Máy lọc tổng gia đình Purastar PM-1000M, Hệ thống lọc tổng gia đình Karofi WFS-1000-2M…
Bên cạnh đó là hàng loạt sản phẩm máy lọc nước được phân phối và nhập khẩu chính hãng như Karofi, Korihome, Unilever Pureit, IONIA...
Quản lý đúng các nguồn gây ô nhiễm: như bãi rác thải, các quặng khai khoáng, ống nước...
Như vậy, với những thông tin trên, mỗi cá nhân cần có ý thức hơn về việc bảo vệ môi trường nước. Ngoài ra, mỗi gia đình hoặc cá nhân có thể tự bảo vệ bản thân bằng cách trang bị hệ thống lọc nước hoặc các máy lọc nước tiên tiến.
Mọi thông tin chi tiết về máy lọc nước, máy lọc không khí và các thiết bị gia dụng thông minh, thiết bị chăm sóc sức khỏe y tế xin vui lòng liên hệ website https://eshops.vn/ hoặc hotline: 1800.0072